Το φίμωτρο του Hannibal  
     
 

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, Ημ/νία: 26/03/2001, Σελίδα: 25, Κατηγορία: ... η άλλη όψη

Μια ιστορία τριών αιώνων τιμωρίας, πίσω από το περιβόητο φίμωτρο του κυρίου Hannibal!

 
 

download

 
     
 

 
     
 

Επειδή, ναι μεν ο Ρίντλεϊ Σκοτ προσπέρασε διακριτικά το κορυφαίο σύμβολο του κινηματογραφικού serial killer που εδώ και μια δεκαετία ονομάζεται Hannibal, το δερμάτινο ή σιδερένιο φίμωτρο, αλλά ο διεθνής ημερήσιος και περιοδικός Τύπος επιμένει στην προβολή της παραδοσιακής εικόνας του Hannibal από τη «Σιωπή των Αμνών» και επειδή, διανύουμε αισίως τη «3η εβδομάδα τρομακτικής επιτυχίας» του «Hannibal», η οποία από μια διαβολική σύμπτωση διαδέχθηκε μια άλλη -τρομακτικής επιτυχίας ημέρα- τη «Μέρα της Γυναίκας», ας ανοίξουμε το τεύχος του Νοεμβρίου του 1894 (!) του αγγλικού περιοδικού STRAND, για να βρούμε ένα άρθρο με τίτλο Φίμωτρα για Γυναίκες -Muzzles fos ladies- και να μάθουμε μερικά ενδιαφέροντα πράγματα για την ιστορία του περιβόητου φίμωτρου του κυρίου Hannibal.

 

«Χαλινάρια τιμωρίας» ονομάζονταν, λοιπόν, αυτού του τύπου τα φίμωτρα και τα χρησιμοποιούσαν στην Αγγλία, από το 17ο ώς τις αρχές του 19ου αιώνα, για να τιμωρούν τις γυναίκες που μιλούσαν πιο πολύ απ' όσο τους επέτρεπαν οι κανόνες συμπεριφοράς της εποχής!

 

Η χρήση τους δε, όσο κι αν φαίνεται απίστευτο, ήταν τόσο διαδεδομένη ώστε υπάρχουν συχνές αναφορές σ' αυτά, τόσο στα κρατικά έγγραφα της εποχής όσο και στην αγγλική λογοτεχνία. Σε πολλές επαρχίες της χώρας, εξάλλου, όπως στο Cheshire, το Lancashire, το Staffordshire κ.ά., έχουν βρεθεί ουκ ολίγα δείγματα τέτοιων εργαλείων. Και καθώς πολλά από τα χαλινάρια τιμωρίας έχουν βρεθεί στη Σκωτία, οι ερευνητές υποθέτουν πως, όπως η γκιλοτίνα, έτσι και αυτό το είδος τιμωρίας έχει την καταγωγή του στη Σκωτία και από κει ήρθε αργότερα στη Νότια Αγγλία.

 
     
 

 
     
 

Ενα από τα πιο δημοφιλή χαλινάρια τιμωρίας είναι αυτό που φυλάσσεται στο Walton-οn-Τhames, έχει ημερομηνία 1633 και επιγράφεται με το χαρακτηριστικό δίστιχο «Ο Chester προμηθεύει το Walton με ένα χαλινάρι/που συγκρατεί τις γλώσσες των γυναικών που λύνουν το ζωνάρι». Η παράδοση λέει πως κάποιος κύριος Chester έδωσε αυτό το χαλινάρι τιμωρίας στην ενορία του Walton εξαιτίας μιας κουτσομπόλας και φλύαρης γυναίκας που έβαζε λόγια σε έναν πλούσιο συγγενή του από τον οποίο περίμενε πολλά. Ενα άλλο, ιδιαίτερα αποκρουστικό χαλινάρι τιμωρίας που ονομαζόταν το χαλινάρι της Μάγισσας, φυλάσσεται στο Forfar, χρονολογείται από το 1661 και ήταν το χαλινάρι που φορούσαν στις μάγισσες όταν τις οδηγούσαν για εκτέλεση. Και ένα πολύ περίεργο είδος χαλιναριού τιμωρίας, στο οποίο έχουν γίνει πολύ συχνά αναφορές, φυλάσσεται στο Newcastle. Μία δε από πιο χαρακτηριστικές αναφορές σ' αυτό βρίσκεται στο βιβλίο του Cardiner που έχει ημερομηνία έκδοσης 1655. «Ο John Willis», σημειώνεται εκεί, «όταν είδε στο Newcastle μια γυναίκα ονόματι Ann Bidlestone να περιφέρεται στους δρόμους από έναν αστυνομικό φορώντας ένα χαλινάρι τιμωρίας στο κεφάλι της, η γλώσσα της ήταν τόσο πιεσμένη στο στόμα της ώστε αιμορραγούσε». Και προσθέτει: «Αυτή είναι η ποινή που επιβάλλουν οι άρχοντες στις τιμωρημένες κακόγλωσσες γυναίκες». Η τελευταία φορά που το χαλινάρι τιμωρίας χρησιμοποιήθηκε δημόσια στην Αγγλία ήταν στο Congleton στο Cheshire το 1824.

 

Αυτά τα λίγα, τα ελάχιστα, για... την ιστορία! Για τις επινοήσεις του ανθρώπινου μυαλού, για τα σύμβολα, τις παραλλαγές τους και το πέρασμά τους από την Ιστορία στην ιστορία του κινηματογράφου.

 

Hannibal

United States, 2001

U.S. Release Date: 2/9/01 (wide)

Cast: Anthony Hopkins, Julianne Moore, Giancarlo Giannini, Ray Liotta, Gary Oldman, Zeljko Ivanek

Director: Ridley Scott

Screenplay: Steven Zaillian and David Mamet, based on the novel by Thomas Harris

Cinematography: John Mathieson

Music: Hans Zimmer